چرا جنگ ایران و اسرائیل به «بسیج منابع» منجر نشد؟ اعضای جامعه ال‌جی‌بی‌تی+ کجا بودند؟

در جنبش‌های اجتماعی، «بسیج منابع» بر این نکته تأکید دارد که کنشگران هنگامی می‌توانند توده‌ها را به حرکت درآورند که به منابع سازمانی، ارتباطی و نمادین دسترسی یابند؛ در مقابل، نظریۀ «هم‌صف‌شدن پیرامون پرچم» توضیح می‌دهد که در مواجهه با تهدید خارجی، افکار عمومی گرایش می‌یابد حول دولت مستقر متحد شود و فضا برای اعتراضِ مستقل تنگ می‌شود.  

جنبش ژینا امینی در سال ۱۴۰۱ مصداق روشنی از بسیج منابع بود. کشته شدن ژینا امینی به منزله «شوک اخلاقی» عمل کرد و مردم، به‌ویژه زنان، جوانان و اعضای جامعهٔ ال‌جی‌بی‌تی+ با تکیه بر شبکه‌های اجتماعی، خیابان و دانشگاه را به صحنهٔ کنش جمعی بدل کردند. سازمان‌های حقوق بشری از بازداشت و سرکوب گسترده خبر دادند، اما مشارکت فراگیر همچنان ادامه یافت؛ گزارش‌های سازمان دیدبان حقوق بشر و عفو بین‌الملل حضور لایه‌های متنوع اجتماعی را تأیید می‌کنند، و رسانه‌های ال‌جی‌بی‌تی+ نظیر شش‌رنگ نشان می‌دهند که اقلیت‌های جنسی و جنسیتی نیز به‌ دلیل هم‌پوشانی مطالبهٔ «زن، زندگی، آزادی» فعالانه در اعتراضات حضور داشتند.

اما «جنگ دوازده ‌روزه» ایران و اسرائیل در وضعیتی متفاوت رخ داد. حملات هوایی متقابل، سپس آتش‌بس اعلام‌ شده توسط آمریکا و اسرائیل، فضای رسانه‌ای را درون ایران به سمت امنیت ملی سوق داد. گزارش‌های میدانی الجزیره و گاردین نشان می‌دهد که روایت رسمیِ «دفاع از تمامیت ارضی» دست بالا را یافت و حتی برخی منتقدان حاکمیت، بنا به ملاحظهٔ «تهدید خارجی»، رویکرد سکوت یا حمایت حداقلی برگزیدند؛ در داخل نیز مطبوعات نزدیک به حکومت از «همبستگی ملی» سخن گفتند. بدین ترتیب، همان منطق نظری هم‌صف‌شدن پیرامون پرچم، بستر بسیج مستقل شهروندان را محدود کرد.

تفاوت مشارکت مردم در دو رویداد از تقاطع نوع تهدید و فرصت‌های ساختاری ناشی می‌شود: جنبش ژینا از خاستگاهی درون‌زا و هویتی برآمد و با اتکای بر منابعی چون شبکه‌های اجتماعی، روابط خویشاوندی و کدهای فرهنگی «زن، زندگی، آزادی» توانست هزینه کنش جمعی را کاهش دهد؛ اما جنگ با اسرائیل تهدیدی برون‌زا بود که گفتمان حاکمیتی «وحدت ملی» را فعال کرد، هزینه مخالفت را بالا برد و فضای بسیج مستقل را سلب نمود. بنابراین هنگامی که تهدید بیرونی بر ادراک جمعی سایه می‌افکند، گرایش «هم‌صف‌شدن» بر منطق بسیج منابع غلبه می‌کند و کنشگران مدنی از جمله جامعه ال‌جی‌بی‌تی+ ترجیح می‌دهند برای اجتناب از برچسب «خیانت»، وارد میدان نشوند.