تبعیض در تبعیض آغاز مهر و تداوم خشونت بر پیکر زنان، اقلیت‌های اتنیکی و جنسی و جنسیتی
در ایران، تبعیض ساختاری در سیستم آموزش هم زمان هویت گروه‌های مختلف از جمله اقلیت‌های اتنیکی، جنسی و جنسیتی و زنان را نشانه می‌گیرد. بنا بر گزارش سالانه عفو بین‌الملل، زبان «فارسی» همچنان تنها زبان آموزشی در مدارس است و با وجود مطالبه‌های مکرر برای تنوع زبانی، آموزش به زبان‌های مادری مجاز نیست؛ نتیجه آن است که میلیون‌ها کودک کورد، تورک، عرب، بلوچ و … از حق آموزش به زبان نخست خود محروم می‌مانند. علاوه بر این فعالین و کنشگران اتنیکی در صورت مطالبه این حق طبیعی با مجازات و برخورد کیفری مواجه می‌شوند.
در حوزه حقوق زنان، علیرغم مقاومت مدنی زنان در خارج از محیط‌های اداری و رسمی، اجرای حجاب اجباری در مدارس و دانشگاه به عنوان «شرط دسترسی» تشدید شده است. عفو بین‌الملل در به روزرسانی ۲۰۲۴ از اجرای طرح‌های گستردهٔ نظارت دیجیتال و برخورد خیابانی برای واداشتن زنان و دختران به پوشش اجباری خبر می‌دهد و تصریح می‌کند که پیامدهایی مانند محرومیت از تحصیل، تعلیق یا اخراج دانشجویان زن به دلیل «عدم رعایت حجاب» اعمال شده است.
برای اقلیت‌های جنسی و جنسیتی نیز، ساختار حقوقی و آموزشی ایران محیطی همجنسگراستیز و دگرجنسگرامحور است. رابطه جنسی دو همجنس در قانون کیفری جرم‌انگاری شده و با مجازات‌هایی تا حد شلاق و اعدام و «درمان‌های تبدیلی» حتی علیه کودکان گزارش می‌شود؛ همچنین «محرومیت از دسترسی به آموزش» برای افراد الجیبیتی+ ثبت شده است. گزارش‌های به‌روز سازمان ملل (۲۰۲۴–۲۰۲۵) از «تبعیض نهادینه» علیه زنان و اقلیت‌ها، از جمله بر مبنای گرایش جنسی و هویت جنسیتی، حکایت دارد.
شش‌رنگ باری دیگر ضمن ابراز نگرانی از وضعیت زنان و جامعه‌ی الجیبیتی+ اتنیکی که تجربه‌ی پیچیده‌تر و شدیدتری از سرکوب و فشار را متحمل می‌شوند بار دیگر اعلام می‌کند؛ دموکراسی بدون رفع ستم از همه‌ی به حاشیه رانده‌شدگان و تحت ستم قرار گرفتگان میسر نخواهد بود و از همه‌ی فعالین و سازمان‌های حقوق بشری می‌خواهد با به رسمیت شناختن حقوق اتنیک‌های ساکن ایران، تلاش برای حق تحصیل به زبان مادری را، به عنوان بدیهی‌ترین حق هر ملت، در دستور کار خود قرار دهند.
آیری‌سئچکیلیک اوستونه آیری‌سئچکیلیک
مهر آیی‌نین باشلانقیجیندا؛ قادین‌لار، اتنیکی و جینسی-جینسیتی آزلیق‌لارا قارشی زوراکیلیق دوام ائدیر
ایران‌دا تحصیل سیستمینده‌کی یاپیسال آیری‌سئچکیلیک عینی زامان‌دا بیر نئچه قوروپون او جمله‌دن قادین‌لار، اتنیکی و جینسی و جنسیتی آزلیق‌لار قوروپونونون کیملیک‌لرینی هدف آلیر. بین‌الخالق عفوین ایل‌لیک حساباتینا گؤره، مکتب‌لرده تدریس دیلی هله ده یالنیز، فارس دیلی‌دیر و دیل مختلیفلیگی طلبلرینه باخمایاراق، آنا دیلینده تحصیله ایجازه وئریلمیر، بونون نتیجه‌سینده میلیون‌لارلا کورد، تورک، عرب، بلوچ و دیگر اوشاق‌لار ایلک دیل‌لرینده تحصیل آلماق حقوقوندان محروم قالیرلار. بوندان علاوه، بو طبیعی حقوقو طلب ائدن اتنیک فعال‌لار و آکتیویست‌لر جزالاندیریلیرلار.
قادینلارین حقوق‌لاری ساحه‌سینده، قادینلارین رسمی و عمومی مکان‌لاردا موقاویمتینه باخمایاراق، مکتب و اونیوئرسیته‌لرده مجبوری حیجابین «گیریش شرطی» کیمی تطبیقی سرت بیر شکیلده اویقولانماقدا. بین‌الخاق عفوین ۲۰۲۴ یئنی‌لمه‌سی قادین و قیزلارین مجبوری گئییم نرم‌لارینا تابع ائتدیریلمه‌سی اوچون گئنیش مقیاسلی رقمسال نظارت پروقرام‌لارینین و کوچه سویه‌سینده زوراکی تطبیق‌لرین ایشه سالیندیغینی بیلدیریر و بونون نتیجه‌سی کیمی تحصیلدن محروم ائتمه، و یا قوولماسی کیمی نتیجه‌لرین اولوندوغونو وورقولاییر.
جینسی و جینسیتی آزلیق‌لار اوچون ده ایرانین حقوقی و تحصیلی یاپیسی هموفوبیا و هترونرماتیو بیر محیط یارادیر. عینی جینسیدن اولان شخص‌لرین آراسینداکی جینسی موناسیبت جورم ساییلیر و جزالار شالاقدان اعداما قدر اویقولانیر. حتی اوشاق‌لارا قارشی بئله تطبیق ائدیلدیگی بیلدیریلن «دییشدیریجی تداوی‌لر» حاققیندا معلومات‌لار وار. ل‌گ‌ب‌ت+ شخص‌لرین تحصیلدن محروم ائدیلمه‌سی ده سندلشدیریلیب. بیرلشمیش میلت‌لرین ۲۰۰۲۴-۲۰۰۲۵جی ایل‌لر اوزره حسابات‌لاری قادین‌لارا و آزلیق‌لارا قارشی ایچسللشمیش آیری‌سئچکیلیگین دوام ائتدیگینی گؤستریر.
شش‌رنگ، بیر داها بو وضعیتین اتنیکی ل‌گ‌ب‌ت+ توپلومو و قادین‌لار اوچون داها شیددتلی و قاریشیق بیر آیری‌سئچکیلیک وضعیتی یاراتدیغینی وورقولاییر، دموکراسی بوتون کنارا قویولموش و ظلمه معروض قالمیش قوروپ‌لارا قارشی آیری‌سئچکیلیک آرادان قالدیرمادان مومکون اولمایاجاق. شش‌رنگ بوتون اینسان حاقلاری فعال‌لاری و تشکیلات‌لاریندان ایرانین چوخ ائتنیک گرچکلیگینی و اتنیک‌لرین حقوق‌لارینی تانیماغا، هر بیر خالقین اَن طبیعی حاققی اولان آنا دیلینده تحصیل حقوقونو اؤز فعالیت‌لر گونده‌لیک‌لرینه داخیل ائتمه‌یه چاغیریر.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.