۶ فوریه، روز جهانی مقابله با ناقصسازی جنسی زنان
ششم فوریه روز جهانی مبارزه با ناقصسازی جنسی (ختنه) زنان است. روزی که توسط همسر رییسجمهور نیجریه در سال ۲۰۰۳ به سازمان ملل پیشنهاد داده شد و از آن پس کمیسیون حقوق بشر این سازمان این روز جهانی را به تقویم مناسبتهای خود افزود.
سازمان ملل متحد بریدن اندام جنسی منتسب به زنان بهخاطر «سنت و آیین» را محکوم میکند و عمل ناقصسازی اندام جنسی زن را مصداق بارز «شکنجه» میداند.
در ایران اما با وجود اینکه این سنت در بعضی نقاط ایران وجود دارد قانونی برای رسیدگی به آن وضع نشده است. ناقصسازی اندام جنسی منتسب به زنان میتواند برای جامعهی الجیبیتی تبعیضی مضاعف باشد چرا که آنان به واسطه هویت جنسی/ جنسیتی خود نیز در اقلیت واقع شده و تحت تبعیضاند.
در این خصوص با سمانه سوادی کنشگر حوزه برابری جنسیتی و مینا خانی کوییر فمینیست و تحلیلگر مسائل اجتماعی دو گفتوگویی کوتاه داشتیم تا نظر آنان را در این مورد بدانیم.
سمانه سوادی: ناقصسازی جنسی زنان، جرمی جهانی
در بسیاری از کشورهای دنیا ناقصسازی جنسی زنان نه تنها جرم است بلکه مشخصا ممنوع اعلام شده چون بر اساس قوانین کشور ما چیزی بهعنوان ناقصسازی جنسی زنان ممنوع اعلام نشده اما در بخش دیه برای آسیبوارد کردن به اندام جنسی زنان مثل هر اندام دیگری دیه در نظر گرفته شده و برخی میگویند همین نشان میدهد این عمل ممنوع است و البته که میدانیم در ایران این اتفاق میافتد. در دنیا هم در بسیاری از کشورها جرمانگاری شده و ممنوع اعلام شده و کادر پزشکی در صورتی که موردی ببیند باید به مراجع قانونی اطلاع دهد و افراد خودشان هم میتوانند شکایت کنند. اما آیا این ممنوعشدن و غیرقانونی بودن باعث شده که دیگر در آن کشورها این اتفاق نیفتد؟ متاسفانه باید بگویم هرچند که باعثشده آمار پایین بیاید اما همچنان رخ میدهد و آن هم به این علت است که اقوام و خانوادههایی که این سنت را دارند از آن اقوام و خانوادههایی هستند که تعصبات و آیین و سنن خودشان را محترمتر و ارجحتر نسبت به قوانین بینالمللی میدانند و به این دلیل که احتمالا این خانوادهها دسترسیهای کمتری هم دارند خیلی سخت میتوان افرادی که در این خانوادهها تحت چنین چیزی قرار گرفتهاند را پیدا کرد و شکایتی انجام داد.
دختران و زنانی که مورد این خشونت جنسی قرار میگیرند به واسطه جنسیتشان این خشونت بر آنها ورزیده شده حالا اگر متعلق به گروههای جنسی/جنسیتی اقلیت باشند فشار و تبعیض بیشتری را هم متحمل میشوند. و در این صورت، تقاطع ستم را شاهد خواهیم بود، یک بار بهخاطر مثلهشدن اندام جنسی و احتمالا بار بعد بهخاطر گرایش و هویت جنسی/جنسیتی تحت سرکوب و ستم قرار میگیرند. و ممکن است اندیشهای مبنی بر اینکه بهخاطر ناقصسازی جنسی آنها همجنسگرا شدهاند وجود داشته باشد. این باعث میشود این افراد چالشهای بیشتری داشته باشند و مواجههشان با خشونتی که تحت آن قرار گرفتند سختتر باشد.
مینا خانی: ناقصسازی جنسی بدن منتسب به زن مترادف با عاملیتزدایی جنسی
وقتی بدن منتسب به زن را ناقصسازی جنسی میکنند با بدن یک کودک این کار را کردهاند که نمیدانند که هویت جنسیتیاش چیست و شاید آن کودک بعدها خودش را مرد ترنس هویتیابی کند یا اساسا خودش را زن نداند ولی در واقع حملهای که اتفاق میافتد به بدنی است که جامعه آن را به زن منتسب میکند و با این کار دارند آن بدن را مجازات میکنند برای این که چیزی به اسم رابطه جنسی از روی میل نداشته باشد. آن بدن دیگر حق لذتبردن جنسی ندارد. او عاملیت جنسی ندارد. این پیام ناقصسازی جنسی یک عمل بسیار خشونتآمیز است که چنین پیام اجتماعی و روانی را در پی دارد. این خشونت همافزایی میکند در ارتباط با کسانی که از کامیونیتی الجیبیتی هستند. ما در پیشینه نگاه جامعه به کامیونیتی الجیبیتی متاسفانه این را داریم که هرگونه صحبت درباره این جامعه پیشاپیش جنسیشدهست به این خاطر که پیشفرضها این است که همه چیز این جامعه به مسائل جنسی مربوط است و در واقع این انگاره تلاش میکند عاملیت جنسی را از این کامیونیتی بگیرد و وقتی کسی از کامیونیتی الجیبیتی است این فشار عاملیتزدایی بر او تشدید میشود.
مسئله ناقصسازی جنسی زنان بسیار مهم است چون درواقع مسئله اصلی عاملیتزدایی جنسی از بدن منتسب به زن است و این عاملیتزدایی را در واقع با بدن زن خیلیها تعریف میکنند. در این صورت بدن زن میشود نماد بدنی که قرار است عاملیت جنسی نداشته باشد. بدن منتسب به مرد خود به خود این پیام را به همراه ندارد و وقتی این پیام به آن صادر میشود که بفهمند آن مرد از اقلیتهای جنسی/جنسیتی است و آنوقت او را به اندازه کافی مرد نمیدانند و خود عاملیتزدایی جنسی از جامعه الجیبیتی هم یک ریشه زنستیزانه جدی دارد و همجنسگراستیزی و ترنسهراسیای که به همراه دارد بر سر این است که چه کسی «مرد واقعی» است و این نکته قابل توجهی است.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.