اصول حقوق بشر در مورد حقوق اقلیتها چه می گوید؟
در ۱۸ دسامبر ۱۹۹۲ مصادف با ۲۷ آذر ماه ۱۳۷۱ مجمع عمومی سازمان ملل متحد بیانیهای را تحت عنوان «اعلامیه دربارهی حقوق اشخاص متعلق به اقلیتهای ملی یا قومی، دینی یا زبانی» تصویب نموده است.
در مقدمهی این اعلامیه بر «برابری حقوق مردان و زنان و ملتها، اعم از بزرگسال و کودک» تاکید شده است.
با توجه به انواع مختلف اقلیتها شامل اقلیتهای مذهبی، نژادی، زبانی و ملی، برخی از حقوق در مورد کلیهی اقلیتها قابلیت اجرایی دارند و منحصر به نوع خاصی از اقلیتها نیستند. در زیر به این حقوق پرداخته شده است:
حقوقی که کلیهی اقلیتها از آن برخوردارند
۱- حق برابری با اکثریت
اقلیتها نیز همانند تمام افراد، تابعیت کشور را دارند و شهروند آن کشور محسوب میشوند. منشور ملل متحد در بند ۳ ماده یک و بند ج مادهی ۵۵، این حق را برای تمام اقلیتهای نژادی، جنسی، زبانی و مذهبی معتبر میشناسد.
۲- حقوق برخورداری از تحصیلات بر اساس ویژگیهای اقلیتی
تحصیل حق تمامی مردم و همهی اتباع یک کشور است. با این تفاوت که تحصیل در مورد اقلیتها باید دارای ویژگیهای خود باشد. از جمله استفاده از زبان اقلیتها، آموزش تاریخ و فرهنگ اقلیتها، آموزش مذهبی آنان و … (توصیهنامه لاهه در مورد حقوق تحصیلی اقلیتهای ملی، ۱۹۹۳،ص۲ / بند ۱ ماده ۲۷ کنوانسیون ۱۹۸۹/ ماده ۱۲۳ کنوانسیون دوربان ۲۰۰۱)
۳- حق ارتباط با سایر اقلیتها
مرزهای سیاسی بزرگترین عامل در ایجاد گروه یا گروههایی به نام اقلیت در کشورها هستند. حق اقلیتهاست که بتوانند به راحتی و بدون گذراندن مراحل مربوط به ورود و خروج از کشور با هم در ارتباط بوده و در مراسم یکدیگر شرکت داشته باشند.
(ماده ۳۲ کنوانسیون ۱۹۸۹/ بند ۲ ماده ۵ اعلامیه ۱۹۹۲)
۴-حق مشارکت در اداره منطقهی محل زندگی
اقلیتها به عنوان افرادی که از لحاظ نژادی، زبانی و مذهبی از سایر افراد کشور متفاوت هستند، زمانی احساس آرامش خواهند کرد که در ادارهی منطقهی محل زندگیشان مشارکت داشته باشند و تصمیمگیریهای منطقهای براساس ویژگیهای آنان باشد. بومیان باید در قانونگذاری و انتخابات مقامات محلی خود مشارکت داشته باشند (بند ۳ ماده ۳۳ و بند ۱ ماده ۶ و ۷ کنوانسیون ۱۹۸۹)
۵- حق مدارا و تحمل
این حق زیربنای شناخت و احترام به حقوق اقلیتهاست. مدارای دولتها با اقلیتها باعث عدم نادیده گرفتن حقوق آنها خواهد شد. (کمیسیون رفع تبعیض علیه اقلیتها، گروههای مذهبی، ۱۹۹۸)
۶- حق برخورداری از محیط زیست سالم
این بحث جز جدیدترین حقوق اقلیتهاست. دولتها موظفند با تدابیر مناسب زمینههای همکاری بومیان را در جهت حفاظت از محیط زیست محل زندگیشان فراهم آورند. (ماده ۱۱۲ کنفرانس دوربان ۲۰۰۱)
۷- حق یکسان شدن داوطلبانه با اکثریت جمعیت کشور
این حقوق اقلیتهاست که هر زمان تمایل پیدا کردند با از دست دادن ویژگیهای اقلیتی خود داخل در اکثریت شوند و از ورود آنها ممانعتی به عمل نیاید. ( ماده ۱۰ پیشنویس کنوانسیون بینالمللی برای حمایت از گروهها و اقلیتهای نژادی و ملی)
۸- حق داشتن کانال تلویزیونی و برنامهای رادیویی، تلویزیونی به زبان و بر اساس ویژگیهای اقلیتها
اقلیتها باید حق داشته باشند به زبان خودشان فیلم ببینند و از رادیو و تلویزیون استفاده کنند (ماده ۱۸ پیشنویس کنوانسیون بینالمللی برای حمایت از گروهها و اقلیتهای نژادی و ملی)
اینسان حاقلاری پیرینسیپلری، آزینلیقلارین حاقلاری ایله ایلگیلی نه دئییر؟
۱۸ دسامبر ۱۹۹۲ (۲۷ آذر ۱۳۷۱) تاریخینده، بیرلشمیش میلتلر تشکیلاتینین گئنل قورولو «میلی یا قومی، دین یا دیل آزینلیقلارینا عایید شخصلرین حاقلاری ایله ایلگیلی» بیر بیاننامه تصدیق ائتمیشدیر. بو بیاننامهنین گیریش بؤلومونده ایسه «قادینلارلا ارککلرین و میلتلرین، یئتیشگیندن اوشاقلارا قدر برابر حاقلارا صاحیب اولما» دوشونجهسینی وورقولامیشدیر.
دین، ایرق، دیل و میلی آزینلیقلار کیمین چئشیتلی آزینلیقلاری دیقته آلاراق، بعضی حقوقلار بوتون آزینلیقلار اوچون گئچرلیدیر و بللی بیر آزینلیغا اؤزل دئییلدیر. بوتون آزینلیقلار اوچون گئچرلی اولان حقوقلار بونلاردیر:
بوتون آزینلیقلارین صاحیب اولدوقلاری حقوقلار
1- چوخلوقلا برابرلیک حقوقو
آزینلیقلار دا بوتون باشقا شخصلر کیمین، اؤلکهنین تابعیتینه صاحیبدیرلر و او اؤلکهنین وطنداشیدیرلار. بیرلشمیش میلتلرین منشورو بیرینجی مادهنین اوچونجو بندینده و ۵۵جی ماددهنین ج بندینده، بو حاققی بوتون ایرق، جینس، دیل و دین آزینلیقلاری اوچون گئچرلی اولدوغونو سؤیلمکدهدیر.
2- آزینلیق اؤزللیکلرینه دایاناراق تحصیل حاقلاریندان فایدالانماق
تحصیل بوتون اینسانلارین و اؤلکهنین بوتون وطنداشلارینین حاققیدیر. آزینلیقلارین تحصیللری اونلارا اؤزل خصوصیتلر داشیماق شرطی ایله، او جملهدن آزینلیقلارین دیللرینی قوللانماق، تاریخ و مدنیتلرینی اؤیرتمک، دینلرینی اؤیرتمک و … (لاههنین میلی آزینلیقلارین تحصیل حقوقو ایله ایلگیلی توصیهنامهسی، ۱۹۹۳، ص۲/ ۱۹۸۹ کنوانسیونون ۲۷جی ماددهسینین بیرینجی بندی/ ۲۰۰۱ دوربان کنوانسیونون ۱۲۳ ماددهسی)
3- باشقا آزینلیقلارلا اونسیت حقوقو
پولیتیک سرحدلر اؤلکهلرده آزینلیق دییه آدلاندیریلان قوروپ یا قوروپلارین اَن اؤنملی فاکتورلاریندان بیریدیر. آزینلیقلار راحاتجاسینا و اؤلکهدن گیریش چیخیش پروسهدورلرینی کئچیرمهدن بیر بیرلری ایله ایرتیباطدا اولماق و بیر بیرلرینین تؤرنلرینه قاتیلماق حقوقونا صاحیبدیرلر.
(۱۹۸۹ کنوانسیونون ۳۲جی ماددهسی/ ۱۹۹۲ اعلامیهسینین ۵جی ماددهسینین ۲جی بندی)
4- یاشادیقلاری بؤلگهنین ایدارهسینده ایشتیراک ائتمه حقوقو
آزینلیقلار ایرق، دیل و دینی باخیمدان اؤلکهنین باشقا وطنداشلاری ایله فرقیلی اولدوقلاری اوچون، یاشادیقلاری بؤلگهنین ایدارهسینده و بؤلگه ایله ایلگیلی قرارلاردا ایشتیراک ائتدیکلری سورهجه راحاتلیق حیس ائدجکلر. او اوزدن بؤلگهنین یئرلیلری قانونوئریجیلیک و یئرلی سئچیملرده ایشتیراک ائتمهلری گرهکیر. (۱۹۸۹ کنوانسیونون ۳۳ماددهسینین ۳جی بندی و ۶ و ۷جی ماددهنین ۱جی بندی)
5- تولئرانتلیق و دؤزوملولوک حقوقو
بو حاق، آزینلیقلارین حقوقلارینین تانینماسی و اونلارا حؤرمت ائدیلمهسینین اساسینی تشکیل ائدر. حکومتلرین آزینلیقلاری تؤلرانتلی داورانمالاری، اونلارین حقوقلارینین گؤرمزدن گلینمهسینین قارشیسینی آلاجاقدیر. (آزینلیقلارا قارشی آیری-سئچکیلیغین آرادان قالدیریلماسی کنوانسیونو، دینی آزینلیقلار، ۱۹۹۸)
6- ساغلیقلی چئورهیه صاحیب اولماق حقوقو
بو قونو، آزینلیقلارلا ایلگیلی اَن یئنی قونولاردان بیریدیر. حکومتلر اویقون سیاستلرله، یئرلیلره، یاشادیقلاری بؤلگهنین چئورهسینی قوروماق اوچون ایشتیراک ائتمک اورتامی ساغلامالیدیر. (۲۰۰۱ دوربان کنوانسیونو ۱۱۲جی ماددهسی)
7- کؤنوللو اولاراق اؤلکه اهالیسینین چوخلوغو ایله بیرلشمک حقوقو
آزینلیقلار، ایستدیکلری زامان، آزینلیق اؤزللیکلرینی بوراخاراق چوخونلوغا قاتیلماق و بونا قارشی چیخیلماماق حقوقونا صاحیبدیرلر. (ایرقی و میلی قوروپلار و آزینلیقلاری مودافعه ائتمک اوزره بینالخالق کنوانسیون لایحهسینین ۱۰جی ماددهسی)
8- دیل و آزینلیق اؤزللیکلرینه گؤره تلویزیون کانالی و رادیو-تلویزیون پراقراملارا صاحیب اولما حقوقو
آزینلیقلار اؤز دیللرینده فیلمه باخما و رادیو تلوزیوندان فایدالانما حقوقونا صاحیب اولمالیلار. (ایرقی و میلی قوروپلار و آزینلیقلاری مودافعه ائتمک اوزره بینالخالق کنوانسیون لایحهسینین ۱۸جی ماددهسی)
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.