دگرجنس‌گرایان آدم‌ها را با آلت جنسی‌شان تعریف می‌کنند

شادی امین، فمینیست و فعال برابری جنسیتی، نگاه‌های کنجکاو و جستجوگر را شروع خشونت علیه اقلیت‌های جنسی می‌داند و می‌گوید: «این نگاه‌ها آزاردهنده است. شما مشتاقید بدانید، بدن این فرد بالاخره چی هست و این اشتیاق شما به دانستن، در نگاه‌تان آزاردهنده است. شما آن انسان را با داشتن یا نداشتن آلت جنسی‌اش تعریف می‌کنید تا برای خودتان توضیح چرایی‌اش را بدهید.»

نشست بازگویی خشونت بر همجنس‌گرایان و ترنس‌ها در ایران، با حضور شادی امین فمینیست، فعال برابری جنسیتی و نویسنده کتاب «جنسیت X» به مناسبت روز جهانی منع خشونت علیه زنان در کانون پناهندگان سیاسی ایرانی در شهر برلین برگزار شد.
این نویسنده و پژوهشگر با اشاره به چالش‌هایی که در پروسه تحقیق این کتاب با آن روبرو بوده‌، مباحثی چون فشار اجتماع بر اقلیت‌های جنسی و همجنس‌گراهراسی و همجنس‌گراگریزی در ایران را مطرح کرد.
وی با بیان اینکه همجنس‌گرا‌گریزی و ترنس‌گریزی در ایران به شیوه نهان و آشکار عامل فشار بر این گروه‌های اجتماعی است، گفت: «این فشار عاملی است تا آنها نتوانند در عرصه‌های اجتماعی آنطور که می‌خواهند و حق‌شان است، توانایی‌هایشان را در خدمت جامعه به کار بگیرند و حضور داشته باشند.»
شادی امین که از مدیران «سازمان عدالت برای ایران» نیز هست، در کتاب «جنسیت X» با بیش از ۱۰۵ همجنس‌گرا و ترنس ساکن ایران، ترکیه و کشورهای دیگر به گفت‌وگو پرداخته. وی درباره تفاوت این کتاب با پژوهش «جنایت بی‌عقوبت»، گفت: «برعکس تحقیقی که ما در رابطه با شکنجه و تجاوز جنسی به زندانیان سیاسی دهه‌های ۶۰ و۷۰ و ۸۰ خورشیدی انجام ‌دادیم و آنها با افتخار توضیح می‌دادند که دستگیر و زندانی شده‌‌اند، ولی مصاحبه‌‌شوندگان پژوهش«جنیسیت X» را به سختی می‌توانستیم راضی کنیم که اسم و مشخصات خودشان را بگویند یا صدا و تصاویرشان را ضبط کنیم. ولی با وجود این من از این شانس برخوردار بودم که آنها راضی به همکاری شدند و ۹۰ درصد مصاحبه‌ها فیلم‌برداری شده است.»

امین دلایل چنین واکنشی از سوی آنها را ترس از دست دادن دوستان و آشنایان به واسطه فهمیدن اینکه آنها همجنس‌گرا یا ترانس هستند، دانست و گفت: «باوجود اینکه موضوع تجاوز جنسی به فعالان سیاسی هم یک تابو بود ولی وضعیت برای همجنس‌گرایان و ترنس‌ها به مراتب نگران‌کننده‌تر بود، چون یک موضوع بسیار درونی بود که در بیانش مشکل داشتند.»
وی ادامه داد: «دومین موضوع که مشکل بود، درک آنها روی موضوع بود و خیلی از آنها از ترنس و همجنسگرا درکی درهم تنیده و مشکلی داشتند. خیلی تاکید داشتند که همجنس‌گرا نیستند و عنوان می‌کردند همجنس‌گرایی یک انحراف است و ما این انحراف را نداریم. تلاش داشتند ثابت کنند که ترنس هستند، تا از این طریق در جامعه حداقل به عنوان یک بیمار پذیرفته شوند.»
درک از بدن با حقوق اجتماعی گره خورده است
شادی امین تاکید کرد: «ما با ناآگاهی درباره هویت جنسی، بیان جنسیتی و گرایش جنسی وسیعی روبرو بودیم که به دلیل سانسور و عدم طرح موضوع در جامعه ایران پدید آمده. آنها خیلی از چیزی که ما فکر می‌کردیم به واسطه سوار بودن بر موضوع بدانند، دور بودند که با تلاش در نهایت به یک درک مشترک رسیدیم.»
وی با طرح موضوع درک از بدن و اینکه اساسا بدن اشتباه وجود دارد یا نه، گفت: «یعنی چه که من در بدن اشتباه به دنیا آمده‌ام؟ این بحث مهمی را می‌شکافد که چطور گفتمان غالب بر درک از بدن، روی حقوق اجتماعی که با این بدن گره خورده تاثیرگذاشته است. به طور مثال وقتی دختران با در آوردن سینه دیگر از آزادی محدودی که برخوردار بودند، برخوردار نیستند، از بدن خود متنفر می‌شوند، بدنی که با حقوق اجتماعی گره خورده است. دخترانی که با موی کوتاه دوچرخه‌سواری می‌کنند و فوتبال بازی می‌کنند، با این منوال دیگر قادر به حضور در اجتماع نیستند و گفتمان غالب به کرّات در رسانه‌ها این پیام‌ها را به باور بچه‌ها بدل می‌کند.»
تفکر غالب، زن و مرد کامل را دگرجنس‌گرا می‌داند
شادی امین همچنین به القای تفکر زن کامل و مرد کامل در جامعه پرداخت و گفت: «زن کامل و مرد کامل، یک زن و یک مرد دگرجنس‌گرا است. حتی بین دگرجنس‌گرایان زن کامل و مرد کامل، زن و مردی است که بتواند تولید مثل کند. هویت جنسی با تولید مثل و رابطه جنسی دگرجنس‌گرایانه تعریف شده است.»
وی ادامه داد: «برای همین وقتی یک نفر در بلوغ تشخیص می‌دهد که با دوستان مدرسه‌اش و با دیگران فرق دارد، بلافاصله به این می‌رسد که اشکالی دارد و تلاش‌اش برای رفع آن است. بسته به مذهبی بودن یا نبودن خانواده هم شرایط فرق می‌کند. در اغلب آنها که از خانواده مذهبی هستند، احساس گناه وسیعا عمل می‌کند و به طور مثال دعا و نماز می‌خوانند، مرتب حمام می‌گیرند و طلب عفو می‌کنند یا خودشان را تنبیه می‌کنند تا به زندگی نرمال برگردند.»
این فعال حقوق همجنس‌گرایان و ترنس‌ها افزود: «ما با تلاشی روبرو هستیم که ذهنیت انسان سالم، دگرجنس‌گراست را جا بیندازد که از امامان نماز جمعه تا علی خامنه‌ای، روح‌الله خمینی و دیگران، با این گفتمان روبرو هستیم.»
وی با بیان اینکه نقض حقوق همجنس‌گرایان و ترنس‌ها فقط توسط جمهوری اسلامی به عنوان دستگاه نظامی، سیاسی و اطلاعاتی صورت نمی‌گیرد، گفت: «دستگاه پزشکی و روان‌پزشکی نیز در این دخیل است و باید از آنها پاسخ خواست و آن را عنوان کرد.»
از لحاظ حقوقی با قانون اعدام همجنس‌گرایان روبروییم
امین به قانون اعدام همجنس‌گرایان در ایران اشاره کرد و گفت: «از لحاظ حقوقی با قانون اعدام همجنس‌گرایان روبرو هستیم که خیلی‌ها به غلط فکر می‌کنند این قانون فقط در رابطه با مردان است و در مورد زنان اعمال نمی‌شود. با خوانش قانون، وقتی بار چهارم بعد از حد اعدام است، پس از سه بار حد یعنی حکم اعدام اجرا می‌شود و در رابطه با دو زن نیز صدق می‌کند.»
وی درباره رفتار خانواده‌های افراد متعلق به جامعه اقلیت‌های جنسی با آنها گفت: «ما یک بحث قوانین را داریم و یک بحث فرهنگ در جامعه که بین خود مردم حاکم است. در واقع ترس از آبرو از سوی خانواده‌ها به ترنس‌ها و همجنس‌گرایان فشار زیادی وارد می‌کند. خانواده‌ها در بسیاری از موارد به عنوان عامل یا دست اجرای قوانین و قواعد جمهوری اسلامی عمل می‌کنند. یعنی همان اتفاقی که هنگام دستگیری یا حبس رخ می‌دهد، در خانه هم انجام می‌شود، از کتک زدن، تحقیر، فحاشی تا منع استفاده از امکانات در خانه نیز اعمال می‌شود.»

شادی امین با اشاره به فتوای آیت‌الله خمینی درباره مشروعیت تغییر جنسیت در ایران، گفت: «خیلی‌ها آن را به عنوان یک انقلاب اسم می‌برند. بی تردید اینکه برای کسی که بخواهد بدن‌اش را تغییر دهد، این حق وجود دارد، حق مهمی است. مشکل اینجاست که این را به عنوان وظیفه جلوی پای کسی که خودش را خارج از چارچوب‌های جنسیتی مرسوم می‌بیند، بگذاری. به این معنی که وقتی پیش روان‌شناس می‌رود، با تعریف گرایش به همجنس، او را یک ترنس معرفی نکنند که باید عمل تغییر جنسیت انجام دهد.»
وی ادامه داد: «اغلب کسانی که ترنس‌ هستند، وقتی می‌پرسیم اولین بار کی متوجه شدی، می‌گویند وقتی به روان‌شناس مراجعه کردم. یعنی وقتی می‌گویند که به همجنس خود علاقمند هستند، آنها را ترنس معرفی می‌کنند و می‌گویند که خوشبختانه شما می‌توانید عمل تغییر جنسیت انجام دهید. می‌بینید که این ذهنیت ساختگی می‌تواند باشد و برای فرار از مجازات اجتماعی هر آدم عاقلی می‌گوید من بیمارم و از مزایای اجتماعی موجود هم استفاده می‌کند.»
مسئول «شبکه لزبین‌ها و ترنس‌جندرهای ایرانی (شش رنگ)» خشونت اعمال شده به ترنس‌ها را علاوه بر اصل برابری و عدم تبعیض، شکنجه پزشکی و حق برابری از بهداشت نیز دانست.
وی افزود: «بچه‌ها خیلی وقت‌ها خودشان درباره عمل‌ تغییر جنسیت تحقیق می‌کنند و با رضایت تن به عمل می‌دهند. ولی مهمترین چیزی که ما معتقدیم رضایت آزادانه را زیر سوال می‌برد، این است که بدون این عمل و با این عمل، از دو حق متفاوت در جامعه برخوردارند. یعنی اگر عمل نکنید یک حقی نقض می‌شود و نمی‌توانید آن زندگی که می‌خواهید داشته باشید، اینجاست که صحبت از تحمیل و اجبار می‌کنیم.»

عمل تغییر جنسیت راه فراری برای داغ ننگ انحراف جنسی است
امین تاکید کرد: «در ایران که قوانین ضد همجنس‌گرایی حاکم است، دسترسی به منابع یا حقوقی که به عنوان یک همجنس‌گرا باید از آن آگاه شوید، وجود ندارد. برای همین خیلی راحت برای از فرار این که داغ ننگ انحراف جنسی به شما زده شود، می‌توانید تغییر جنسیت را بپذیرید تا در خانواده و جامعه پذیرفته شوید. ولی متاسفانه پس از این عمل، ما شاهد هستیم که اغلب توسط خانواده و جامعه پذیرفته نمی‌شوند و به این معنی فتوایی که از آن حرف می‌زنیم، عملا نتوانسته حقوق آنها را تضمین کند.»
وی درباره این پیش‌فرض که جداسازی جنسیتی در جامعه ایران منجر به افزایش همجنس‌گرایی می‌شود، گفت: «خیلی‌ها تاکید می‌کنند که این جداسازی عاملی برای افزایش همجنس‌گرایی است ولی نادیده می‌گیرند که این همجنس‌گرایی نیست که افزایش پیدا کرده، علنی شدن و طرح آن است که افزایش پیدا کرده است. مثل اینکه ما آماری از آزار جنسی کودکان نداریم که قبلا چقدر بوده که حالا افزایش پیدا کرده یا نکرده ولی اینکه مطرح می‌شود، دلیل‌اش وجود شبکه‌های اجتماعی، اینترنت و پرداختن رسانه‌ها به این موضوع و شکسته شدن تابوی طرح موضوع از طریق قربانیان است. در مورد همجنس‌گرایی هم موضوع متفاوت نیست، به واسطه فعالیت‌ جنبش‌های همجنس‌گرایان در سطح جهانی، آدم‌ها به خودشان حق می‌دهند تا طرح مسئله کنند و از هویت و گرایش جنسی خودشان دفاع کنند.»

جامعه به کلیشه‌ها و گفتمان خانواده چسبیده است
شادی امین با بیان اینکه دگرجنس‌گرایان اغلب این انتقاد را دارند که همجنس‌گرایان دست به تبلیغ همجنس‌گرایی می‌زنند، گفت: «این نشان می‌دهد که جامعه چقدر به کلیشه و گفتمان خانواده و ساختارهای موجود چسبیده است. البته من جزو کسانی نیستم که خواستار حق ازدواج همجنس‌گرایان باشم، بلکه اعتقاد دارم که هر حقی هست باید برای همه باشد و دفاع از نهاد خانواده باید از سوی ما مورد نقد قرار بگیرد.»
وی تاکید کرد: «متاسفانه تمرکز بر دگرجنس‌گرایی آنچنان زیاد است که کسی دقت نمی‌کند که یک گروه اجتماعی دارد دائم از مباحث حذف می‌شود. ما نمی‌خواهیم افراد را تقلیل به هویت جنسیتی دهیم، چون ما هویت‌های چندگانه داریم. ولی نمی‌توانید از ما بخواهید که هویت جنسی خودمان را به خاطر اینکه برای شما تابوست، پنهان کنیم.»
امین عناصر آشکارسازی در دگرجنس‌گرایی را برشمرد و گفت: «دگرجنس‌گرایان می‌گویند ما که این قدر در پی آشکارسازی هویت جنسی خودمان نیستیم. ولی نه، شما با کارت عروسی، مراسم نامزدی، حلقه ازدواجی که به دست می‌کنید و با کالسکه بچه‌ای که با افتخار حرکت می‌کنید، تبلیغ می‌کنید که زندگی شما درست، اصیل و پذیرفته شده است و نمی‌بینید که گروه‌های دیگری نمی‌خواهند اینطوری زندگی کنند.»
او نگاه‌های کنجکاو و جستجوگر را شروع خشونت علیه دگرباش‌های جنسی دانست و گفت: «این نگاه‌ها آزاردهنده است. شما مشتاقید بدانید، بدن این فرد بالاخره چی هست و این اشتیاق شما به دانستن در نگاه‌تان آزاردهنده است. شما آن انسان را با داشتن یا نداشتن آلت جنسی‌اش تعریف می‌کنید تا برای خودتان توضیح چرایی‌اش را بدهید.»
شادی امین همچنین از تاثیر منفی نظرات روان‌شناسانی سخن گفت که در برخی برنامه‌های تلویزیونی خارج از ایران به طور مثال توضیح می‌دهند که چرا مادری که آرزوی دختر داشته با لاک زدن به انگشتان پسرش، به همجنس‌گرایی وی در آینده کمک می‌کند. او ادامه داد: «این به کلیشه‌های موجود می‌پردازد که برای خرید لباس پسرانه به سمت لباس‌های آبی بروید و برای خرید لباس‌های دخترانه به سمت لباس‌های صورتی. وضعی که برای خندیدن و گریه کردن، پیشنهاد دادن یا منتظر ماندن برای شروع رابطه، تا رشته تحصیلی و غیره دستور جنسی داشته باشیم. دنیای روشنفکری، روان‌شناس یا کسانی که امکان فرهنگ‌سازی دارند، نباید این کلیشه‌ها را بازتولید کنند.»
وی خواستار این شد که رسانه‌های اصلی فارسی خارج از کشور، هر چه بیشتر درباره دگرباش‌های جنسی اطلاع‌رسانی کنند. امین ضرورت این کار را چنین توضیح داد: «چون رسانه‌های داخل به طور جدی مانع ایجاد کردند تا بحث به طور درست توضیح داده شود. همجنس‌گرایی در دانشگاه‌های ایران هنوز به عنوان انحراف جنسی و بیماری تدریس می‌شود و عمل جراحی برای آن توصیه می‌شود.»
این فعال حقوق همجنس‌گرایان و ترنس‌ها تاکید کرد: «تفکر حاکم در ایران معتقد است که چهره شهر نباید به هم بخورد و زن و مرد را باید تشخیص دهیم. بله، به دلایل شرعی باید زن و مرد از هم مشخص باشد، چون برای دریافت ارث باید معلوم باشد زن هستید یا نه. نمی‌توانید چیزی بین اینها باشید. این قوانین شرعی از پوشش شما تا دریافت حقوق و مزایای اجتماعی مثل دیه، ارث، حق طلاق، سرپرستی و رشته تحصیلی را تعیین می‌کند. پس مجبورند دقیق جنسیت فرد را تعریف کنند. این یکی از دلایلی است که ایران به ترنس‌ها این اجازه را می‌دهد تا تغییر جنسیت دهند.»