شادی امین در حاشیهی اظهار نظر بهنوش بختیاری: دگرجنسگرایانی که لطف میکنند و با ما معاشرت میکنند!
پس از انتشار ویدئویی از بهنوش بختیاری، هنرپیشهی معروف سریالهای ایرانی، دربارهی ترنسها و این اظهار نظر که ترنسها با «منحرفان جنسی» متفاوت هستند؛ این ویدئو در شبکههای اجتماعی با واکنشهای بسیاری از طرف اعضای جامعهی الجیبیتی مواجه شد. بسیاری از اعضای جامعهی اقلیتهای جنسی، در واکنشهای مختلف به این نوع دستهبندی «ترنسها و منحرفان جنسی» معترض شدند. تا کنون بهنوش بختیاری به هیچکدام از این عکسالعملها واکنشی نشان ندادهاست. شادی امین، این اظهار نظر غیر مسئولانه بهنوش بختیاری را بهانهای برای روایت تجربهی زیستهی خودش از چنین اظهار نظرهایی میکند. شادی امین، از دگرجنسگرایانی حرف میزند که لطف میکنند و با اعضای جامعهی کوئیر معاشرت میکنند و همزمان در جهت تطبیق دادن آنها با هنجارهای اجتماعی جامعهی دگرجنسگرامحور هستند. ششرنگ این روایت را در اختیار خوانندگان قرار میدهد.
«سال 2005 بود. برای شرکت در یک کنفرانس به اصطلاح فمینیستی به وین/ اتریش رفته بودم. در سالن هتل از کنارعدهای زنان «فمینیست» که دور هم نشستهاند رد میشوم. آنها تا مرا میبینند، در مورد قیافه من و لباس پوشیدنم حرف میزنند. یکیشان میگوید: «از این خیلی حرصم میگیره» دومی میگوید: «من هم. دوست لزبین زیاد دارم. اصلا مسئله من این نیست که این چیه. ولی یک جوریه. این لباس پوشیدنش و شکل راه رفتنش اعصاب منو خورد میکنه.» از جمع پنجنفرهشان، حرفهای این دو را میشنوم و رد میشوم. ناخودآگاه تمام بدنم را حس و مرور میکنم. از چشم آنها به خودم نگاه میکنم و به روی خودم نمیآورم. در شب آخر کنفرانس که به اصطلاح جشن «همبستگی» است، با من میرقصند و من در چشمانشان دروغ بزرگی میبینم و هیچ نمیگویم…
اینها تنها گوشههایی از «چهارچوبهایی» است که دائم برای ما تعیین میکنند تا اگر هستیم و هستیمان را نمیتوانند بیش از این انکار کنند، لااقل آن طوری باشیم که «آنها» میخواهند.
«آنها» یعنی زنان و مردان «عادی دگرجنسگرا». آنهایی که فکر میکنند لطف میکنند با ما غذا میخورند یا از ما مینویسند یا با ما دست میدهند. آنهایی که به وقت حادثه، از ما طلب قدردانی به خاطر”حمایتهایشان” میکنند.
بهنوش بختیاری سمبل عریان چنین موجوداتی است. در مورد کمسوادی یا بیسوادی و بیدانشی او هیچ نمیگویم، چون این توهم را ایجاد میکند که گویا در میان روشنفکران و دانایان چنین نگاهی وجود ندارد. هنوز سنگینی این خاطره بر دلم هست که میهن.ر. سالها پیش در برلین مرا به کناری کشید و گفت: «راه رفتنت رو درست کن، عین مردها راه می ری» و من مدتها تلاش میکردم باب میل او راه بروم تا مرا دوست بدارد و رنجیده نشود. بله، هر یک از ما، روزها و شبهای بیخوابی و نگران بسیاری را گذراندهایم تا «آن طوری بشویم که آنها انتظار دارند». سالها طول کشید تا به جایی و درجهای از قدرت و آگاهی برسیم که بتوانیم بگوییم: «نه شما و نه هیچ کس دیگری حق ندارد حقوق ما را به دلیل سلیقهاش در مورد شیوه حضور ما و یا آرایش داشته یا نداشته ما نقض کند». شما میتوانید من/ما را دوست بدارید یا از من/ما بدتان بیاید… اما این هیچ حقی به شما نمی دهد که با استفاده از امتیازاتی که جامعه دگرجنسگرا محور و همانجنسیتی به شما داده است بر سکوی قضاوت بنشینید و بدتر از آن حکم به تحقیر یا حذف و نقض حقوق انسانی من/ ما بدهید.
بهنوش بختیاری که چند سالی است بخشی از شهرت خود را از سخنان قصارش در مورد «دفاع از ترنسهای عزیز» کسب کرده و در فضای جامعه آسیبدیده «ترنسها» در ایران مورد توجه واقع شده، در این ویدیو نشان میدهد که چقدر ما را با خط کشهای «اصول و فروع» خودشان میسنجند تا ما از «افتخار» مورد حمایت اینان واقع شدن بهرهمند شویم.
همهجا و همه ما طعم ضربات این خط کش را چشیدهایم؛ وقتی رسانهای به دلیل قیافه «غیر زنانه» شما، میرود سراغ فرد دیگری و شما را حذف میکند، تا وقتی که مردانی میگویند: «خب لزبین بودن که اینقدر جار زدن نداره». در همه این جملات، دعوت به سکوت و طرح سرکوب «نرم» ریخته شده است.
کسانی که با خطای رفتاری یک همجنسگرا یا ترنس، یا با بداخلاقی فردی از جامعه الجیبیتی بهانهای برای حمله به همه این گروه اجتماعی مییابند، با یکدست کردن ما، هویتهای فردی ما را زیر میگیرند. تفاوتهای بین انسانی ما را انکار میکنند تا راحت بتوانند به روز ضرورت، با اتهام «منحرفین جنسی» یا «عشق دیده شدن» همه ما را -یکجا- سرکوب کنند.
این جملات بهنوش بختیاری، بیان تفکری است که متاسفانه بسیاری، حتی درون جامعه الجیبیتی، به آن معتقدند. کسانی که زمانی «زن خوب و فرمانبر پارسا» میساختند و ترسیم میکردند، حالا تعریف «لزبین خوب» و «ترنس واقعی» را برای ما ارائه میدهند. یعنی باید همیشه یادمان باشد که «خط کش جامعه دگرجنسگرامحور» مثل شمشیر هیراکلوس بالای سرمان است.
امروز بیش از هر زمان مهم است که همجنسگرایان و ترنسها و مجموعه جامعه الجیبیتی نگذارند با چنین اظهاراتی، بین آنها تفرقه ایجاد شود. جمهوری اسلامی نیز سالهاست با «منحرفین جنسی» نامیدن همجنسگرایان، تلاش کرده جامعه ترنس را از این گروه از متحدین خود دور کند. در تمام این سالها اما ترنسها علی رغم داشتن حق حیات قانونی، به شکل ساختاری مورد خشونت نهادهای مختلف و تحقیر و بیحقوقی اجتماعی واقع شدهاند. یعنی برای این نظام بنا شده بر تصویر جامد از «زن و مرد» هر گونه تفاوت در گرایش و یا هویت جنسی و جنسیتی تحمل ناشدنی است. نگذاریم با حربه تقسیم ما به نوع “خوب و واقعی” و “بد و منحرف” به اتحادمان آسیب زنند.
به اینها باید گفت: آن روزها به سر آمده… بیش از این هم قدرت شما را به چالش خواهیم کشید و معیارهای زورمندانه و قلدرمآب و تنگ شما را پس خواهیم زد. ما هر طور که بخواهیم آزادیم که زندگی کنیم، تنها خط قرمز ما، آنجایی است که حریم آزادی و رضایت دیگر انسان ها خدشه دار شود. همین و بس.»
مجموعهی ششرنگ فکر میکند تنها یک موج اعتراضی سریع به اظهار نظرهای کسانی مثل بهنوش بختیاری که از امتیاز دگرجنسگرا بودن در چنین جامعهای برای تخریب اقلیتهای جنسی استفاده میکنند کافی نیست. باید پیگیر بود، آنها را بارها مواخذه کرد. از آنها پرسید که «برای درمان آن «منحرفان جنسی» چه برنامهای در ذهن دارند؟» و بدین ترتین محتوای حذفگرایانه و غیر دموکراتیک این نوع اظهار نظرها را افشا کرد و برای چنین اظهار نظرهایی هزینه ساخت.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.